Jak wygląda kleszcz? Chcesz się pewnie dowiedzieć bo wszyscy mówią że jest taki groźny i niebezpieczny. Że przenosi groźne choroby a od jego ugryzienia można zostać kaleką a nawet umrzeć.
Nigdy go nie widziałeś?
Czy faktycznie należy bać się kleszczy?
Zastanawiasz się czy to czego dowiadujesz się w mediach jest słuszne?
A może to kolejna niepotwierdzona w faktach plotka?
Postaramy się to zobrazować i przytoczyć najważniejsze informacje o samych kleszczach, skąd się biorą oraz kto jest najbardziej narażony na ich ukąszenia i jakie mogą być tego konsekwencje.
Przeczytaj uważnie, zapoznaj się z naszą galerią i dowiedz się jak się chronić.
Kleszcz to rodzaj pajęczaka o workowatym ciele należący do podgromady roztoczy ixodes o długości ok 3-8mm. Jako larwy mają jedynie 3 pary odnóży, zaś jako osobniki dorosłe 4 pary czyli 8 odnóży.
Jest to cecha wszystkich pajęczaków. Dzięki tej prostej zasadzie najłatwiej je odróżniać od owadów.
Kleszcze są największymi roztoczami należącymi do pajęczaków, i obligatoryjnymi pasożytami zewnętrznymi kręgowców lądowych.
Głowa, tułów i odwłok tworzą zwartą budowę a segmentacja ciała jest niewidoczna. Ciało składa się ze specyficznych dla roztoczy części tzw. idiosomów i gnatosomów. Wyposażone w narząd gębowy ze szczękoczułkami chelicer, służącymi do przecinania skóry żywiciela, środkowej kłujki hypostomu uzbrojonej w zakrzywione zęby którymi kleszcz zakotwicza się w ciele ofiary, oraz pary nogogłaszczek czuciowych pedipalp. Idiosoma jest membranowata lub skurzasta i czasem pokryta tarczką sactum. Występuje jedna para plamek ocznych umiejscowionych w pobliżu odnóży.
fot. kleszcz na elewacji budynku
Istnieją dwie główne rodziny kleszczy. Kleszcze twarde Ixdidae, oraz kleszcze miękkie argasidae.
Istnieje ponad 850 gatunków kleszczy. Wszystkie z nich są krwiopijnymi pasożytami głównie ssaków i ptaków, lecz czasem również gadów i płazów. Kleszcz potrafi przeżyć długie okresy bez pożywienia, co jest bardzo przydatne w razie ograniczonej liczby żywicieli. Okresy życia bez żywiciela w zależności od gatunku wacha się między 3-21 miesiący. Gatunek Argas reflexus czyli Obrzeżek gołębień może przetrwać bez pożywienia przynajmniej 5 lat.
Kleszcz do wylęgu wymaga wilgotności względnej wyższej niż 80%. Warunki takie można znaleźć w ściółce leśnej lasów liściastych i iglastych o wystarczającej ilości opadów. Kleszcze można obecnie spotkać w zasadzie w każdym najmniejszym parku czy przydomowym ogrodzie. Problem kleszczy nie dotyczy już tylko osób ściśle związanych z leśnictwem czy mieszkających na wsiach, lecz także ludzi zamieszkujących duże aglomeracje miejskie, jednakże kleszcze lęgną się przede wszystkim w skupiskach dzikich zwierząt.
Do jego żywicieli należą: gryzonie, owce, zwierzyna płowa, lisy, jeże, no i ptaki które wraz z migracją transportują kleszcze.
W Polsce występuje 19 gatunków kleszczy (źródła podaja 19-21), w tym 3 gatunki obrzeżków i 16 gatunków kleszczy właściwych.
Potrzeba żywienia się krwią czyni z kleszczy ważne szkodniki ze względu na dokuczliwość, utratę krwi u żywiciela oraz możliwość przenoszenia chorób. Ukłucia kleszczy same w sobie nie są groźne. Składniki przeciwzakrzepowe zawarte w ich ślinie tzw. antykoagulanty moga jednak prowadzić do krwotoków. Silne infestacje kleszcza A. reflexus mogą powodować śmierć gołębi w wyniku utraty krwi. Ukłucia są szczególnie groźne gdy towarzyszy im podrażnienie lub ranki zostaną zakażone.
Kleszcz kłujący człowieka: I. ricinus
Co ciekawe, same kleszcze nie są podatne na przenoszony patogen.
Zwalczanie kleszczy w ogrodzie jest niezwykle ważne dla zapewnienia bezpieczeństwa dla naszych zwierząt domowych oraz siebie i naszych bliskich. Kleszcze są nosicielami różnych chorób, takich jak borelioza czy anaplazmoza, dlatego nie można bagatelizować ich obecności w naszym otoczeniu.
Aby skutecznie zwalczać kleszcze w ogrodzie, warto regularnie koszyć trawę i krzewy, aby ograniczyć im dostęp do miejsc, gdzie mogą czaić się na swoje ofiary. Ważne jest także usuwanie wszelkich wilgotnych i zacienionych miejsc, gdzie lubią przebywać.
Dodatkowym sposobem walki z kleszczami jest stosowanie specjalnych środków odstraszających, które można rozpylać wokół swojego ogrodu. Istnieją także preparaty, które można zastosować bezpośrednio na skórę zwierząt domowych, aby zapobiec przywieraniu kleszczy.
Pamiętajmy, że regularna kontrola psa czy kota po spacerze w lesie czy parku oraz szybkie usuwanie kleszcza z ciała są kluczowe dla zapobiegania chorobom przenoszonym przez te drobnoustroje. Odpowiednie zabezpieczenie zarówno siebie, jak i naszych czworonogów przed kleszczami pozwoli nam cieszyć się spokojnymi chwilami w ogrodzie, bez obaw o zdrowie.
Metoda zwalczania kleszczy zależy od gatunku i jego rozmieszczenia. Infestacje kleszczy Ixdidae poza pomieszczeniami można stwierdzić, przeciągając jasną kosmatą tkaninę po podejrzanej roślinności. Powinny się na niej pojawić ciemne punkciki larw, nimf i dorosłych osobników.
Osoby pracujące na zewnątrz w rejonach podejrzanych powinny nosić odpowiednią odzież ochronną oraz stosować odpowiednie repellenty - środki odstraszające.
Popularne i skuteczne substancje wykorzystywane w ww środkach: deet, Ir3535, pyretryna, ikarydyna.
Opryski na kleszcze w ogrodzie są wykonywane przy użyciu specjalnych preparatów chemicznych, które skutecznie eliminują te pasożyty. Jest to bezpieczna metoda, jeśli jest przeprowadzana zgodnie z zaleceniami producenta i z zachowaniem odpowiednich środków ostrożności.
Przeprowadzanie oprysków na kleszcze warto rozpocząć wczesną wiosną, kiedy te owady zaczynają być bardziej aktywne. Należy regularnie powtarzać zabiegi przez sezon letni, aby utrzymać ogród wolny od kleszczy.
Opryski na kleszcze nie tylko chronią nas przed ukłuciami i możliwymi chorobami, ale także zapewniają spokój i bezpieczeństwo podczas spędzania czasu na świeżym powietrzu. Dlatego warto sięgnąć po tę skuteczną formę ochrony przed kleszczami i cieszyć się pięknem ogrodu bez obawy o ich obecność.
Specyficznym gatunkiem kleszcza jest Obrzeżek gołębi, a w zasadzie - gołębień Argas reflexus, którego ciało ma szaro kawowy kolor i długość ok 4 mm. Wąska krawędź wokół idiosomy jest lekko wywinięta do góry, z charakterystycznymi prążkami na jej brzegach. Mocno spłaszczona budowa umożliwiająca chowanie się w najciaszniejsze szczeliny, a także charakterystyczny wyraźnie zauważalny rysunek przypominający ślady pozostawione przez kornika drukarza w drzewie, pozwalają dość łatwo go rozpoznać spośród innych pasożytów.
Obrzeżek gołębień, nie bez powodu kojarzy nam się z gołębiem. Jest to kleszcz którego środowiskiem jest obecność ptaków. Ten rodzaj kleszcza jest szczególnie dokuczliwy, a zarazem bardzo niebezpieczny zarówno dla ptactwa, a w momencie zawleczenia go przez gołębie na poddasza domów i strychów, również dla człowieka. Aktywność jego wzrasta gdy dane miejsce opuszczą ptaki. Zwalczanie obrzeżka jest bardzo trudne nawet dla profesjonalnych ekip zajmujących się dezynsekcją. Więcej o samym obrzeżku - link
fot.ERPOL
Dowiedz się więcej na temat kleszczy:
Rabaty